بررسی و نقد نظریۀ اخلاقی برگسون و مبانی آن با تأکید بر نقد اخلاق تکلیفمحور کانت
Authors
Abstract:
از سرآغاز تفکر فلسفی تا ظهور کانت، قوۀ عقل نظری، بنیاد قوۀ عقل عملی لحاظ شده است. از جمله فیلسوفان صاحب نظر و تأثیرگذار غرب ـ در حوزۀ عقل عملی و اخلاق ـ هانری برگسون فرانسوی است. در نظام فکری برگسون، با تغییر معنای ادراک بهعنوان نخستین ثمرۀ کنش و واکنش، ایماژ انسان با عالم خارج، عمل و قوۀ عقل عملی بر نظرورزیْ تقدم مییابد و نتیجۀ این چرخش مبنایی، در اخلاق برگسون نمایان میگردد. با توجه به فضای حاکم بر زمانۀ برگسون، این فیلسوف دورۀ تجدد با دغدغۀ احیای انسان اخلاقی و ارزشی، اخلاق خود را در دو ساحت اخلاق اجتماعی با عنوان «اخلاق بسته» و ساحت «اخلاق گشودۀ بشری» شرح و بسط میدهد. او در اخلاق بسته میکوشد تا علاوه بر اصلاح خطاهای موجود در اخلاق تکلیف کانت، زمینه را برای شکوفایی و تبلور اخلاقی نو، در قالب الگوهای برجسته بهمثابۀ اسوههای اخلاقی، فراهم کند. برگسون، عقل خودآیین را بهعنوان بنیاد اخلاق نمیپذیرد و در تبیین اخلاق باز، آن را بر بنیاد عقلانیت تکاملیافتهای بنا میگذارد که در سیر تطوّر خلّاق با پیوند مجدد با حیات، به شور و شعور رسیده و میتواند راهبر انسان در کسب معرفت حقیقی باشد.
similar resources
مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure
کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...
full textبررسی و نقد روشهای مواجهه با تعارضات اخلاقی با تأکید بر آراء فیلسوفان اخلاق معاصر غرب
تنگناهای اخلاقی صورتی خاص از تعارضات اخلاقیاند که در آنها، ارتکاب تخلّف اخلاقی گزیرناپذیر مینماید. در دهههای اخیر، فیلسوفان اخلاق در مواجهه با اینگونه تعارضات، به شیوههای متوسل شدهاند که برخی به رفع و برخی به حل تعارض میانجامد. رفع تعارض، برای انکار واقعی بودن دو راهه و حل آن با پذیرش واقعی بودن آن و بر فرض سنجشپذیری و متساوی الاطراف نبودن آنها مبتنی است. در این مقاله با رهیافت تحلیلی ـ...
full textبررسی تحلیلی مبانی تربیت اخلاقی هابرماس و نقد آن از دیدگاه اخلاق قرآنی
هابرماس، فیلسوف نسل دوم مکتب انتقادی فرانکفورت، بر این باور است که عقل مدرن نتوانسته تمام ابعاد خویش را آشکار سازد و تنها عقل ابزاری بر جامعه مدرن مسلط شده است. وی با طرح نظریه کنش ارتباطی در پی بازسازی پروژه مدرنیته است که به زعم وی عقیم یا ناتوان مانده است. او در این نظریه که مهمترین دیدگاه او محسوب میشود، با استفاده از رویکردهای جدید زبانشناسی و فلسفه زبان سعی در ارائه مدلی از ت...
full textنقد شوپنهاور از فلسفة اخلاق کانت
مفهوم «اراده» جزء یکی از مفاهیم کلیدی فلسفة اخلاق "کانت" و "شوپنهاور" محسوب می شود. در نظام اخلاقی کانت، اراده زمانی وجهة اخلاقی پیدا میکند که کاملاً تابع عقل و قوانین ماتقدم و مطلق آن باشد. اما شوپنهاور معتقد است که چون ارادة انسان مقدم بر عقل اوست، بنابراین عقل نمیتواند اراده را به انجام کاری وادارد. او بهجای عقل، انگیزهها و محرکها را بهعنوان منشأ اصلی شکلگیری هر عمل ارادی- ازجمله عمل...
full textMy Resources
Journal title
volume 2 issue 5
pages 77- 104
publication date 2020-03-13
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023